LỜI TỰA
Do nhu cầu của bà con trong ḍng tộc Vơ (Vũ) Văn chúng ta là mỗi gia đ́nh có được một quyển tộc phả đă được dịch sang chữ Quốc ngữ, hầu dễ bề tham khảo, tra cứu để hiểu biết về cội nguồn ḍng tộc ḿnh. Đây là món ăn tinh thần không thể thiếu trong mỗi con người Việt Nam.
Từ năm 2001 công việc được tiến hành sưu tra để hoàn chỉnh quyển tộc phả cho ḍng họ đến nay đă gần mười năm vẫn chưa hoàn toàn mỹ măn. Công việc kết nối ḍng họ gặp nhiều trở ngại, khó khăn, phức tạp:
1/- Ông bà thời trước (đa số) một người có rất nhiều tên. Những phả đồ trên vải chỉ ghi được một tên bằng chữ Hán - Nôm, mà lại ghi tên thường gọi ở nhà hoặc tên tục… C̣n tên trong giấy tờ hành chính, ruộng đất không có ghi. V́ thế, con cháu sau này chỉ biết tên ông bà ḿnh qua giấy tờ hành chính lưu lại. Khi kết nối không ăn khớp với nhau lại bảo rằng không đúng.
2/- Ông bà ta thường hay kiêng tên húy nên khi khai vào phả lại khai tên theo tước hiệu hoặc tên thứ hoặc tên của người con đầu ḷng…
3/- Nhiều người tên ở nhà (đă được ghi trong phả) cho rằng xấu, không hay, không hên, không đẹp… Nên khi thi cử hoặc đi làm quan hoặc đến ở một địa phương khác th́ đổi tên cho hay, cho hên, cho đẹp… Từ đó, đưa đến sự lệch lạc trong việc kết nối ḍng họ. Hoặc v́ những lư do xă hội, chính trị, thời cuộc mà đổi tên, ngay cả đổi luôn cả họ.
4/- Trong thời điểm làm phả, nhiều bà con ở các phương trời xa không thể về khai, được người thân hoặc bà con gần khai hộ đưa đến sự sai lệch, càng lâu đời th́ càng khó khăn trong việc truy tra kết nối.
5/- Nhiều bản phả trước đây thấy những người không dẫn xuống thế hệ kế tiếp th́ ghi là vô tự. Điều này chưa thật đúng hẳn v́ nhiều nguyên do:
- Có người th́ vô tự thật. Nhưng có những người bị sung vào quân đội đi những phương trời xa xôi, sau đó có gia đ́nh sinh con đẻ cái và lập nghiệp luôn nơi đó. Thời xưa phương tiện đi lại, thông tin lên lạc rất khó khăn không thể liên lạc được nên ở nhà người thân tưởng đă chết mà khai là vô tự.
- Có nhiều người hoạt động chống đối sự bất công của xă hội hay v́ lư do chính trị hay một lư do nào đó mà lánh đi nơi khác. Người thân ở nhà không dám khai thật mà ghi đă chết hoặc đổi tên khác.
Chính nhiều lư do khách quan hoặc chủ quan trên gây nên sự lệch lạc và hiểu lầm cho bà con ḍng tộc trong công việc t́m về cội nguồn để kết nối ḍng họ.
Với quyển tộc phả này, vẫn c̣n nhiều thiếu sót v́ không thoát được một trong những thông lệ trên. Bản thân tôi không thể đi hết từng hộ bà con trên toàn quốc và nước ngoài để sưu tra mà phải nhờ người thân khai hộ nên đôi khi có sai sót. Tôi đặt niềm tin hoàn toàn vào lời khai của bà con ḍng họ. V́ thế, có ǵ sai sót mong bà con ḍng họ thông cảm góp ư và bổ sung cho. |
